Γεννήθηκε στήν Ἀδριανούπολη τῆς Θρᾴκης ἀπό γένος μεγάλο. Γαμπρός τοῦ βασιλιά Θεοδώρου Λασκάρεως, παντρεύτηκε τήν θυγατέρα του Εἰρήνη καί τόν διαδέχτηκε στόν θρόνο τῆς Νικαίας (1222 – 1255).
Ὁ Ἰωάννης ἦταν εὐσεβής καί φιλελεήμων βασιλιάς, καί ὁ λαός τόν ἀγαποῦσε πολύ γιά τούς χριστιανικούς του τρόπους, τήν πραότητα, τήν ταπεινοφροσύνη, τήν χρηστότητα τοῦ ἤθους καί τήν προσήλωσή του στά θεία.
Ἀφοῦ βασίλευσε μέ χριστοήθεια, ἀπεβίωσε εἰρηνικά στίς 30 Ὀκτωβρίου 1255. Τόν ἔθαψαν μέ μεγάλες τιμές στήν Ἱερά Μονή τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, πού ὁ ἴδιος εἶχε κτίσει, τήν ἐπιλεγόμενη τῶν Σωσάνδρων.